Dấu Hiệu Và Cách Thay Nhớt Hộp Số Xe Tải

Nhớt hộp số giúp bôi trơn các bánh răng và bộ phận bên trong hộp số, giảm ma sát, hạn chế mài mòn và đảm bảo xe hoạt động êm ái. Tuy nhiên, nếu không thay nhớt định kỳ hoặc không sử dụng loại nhớt phù hợp, xe tải có thể gặp phải các vấn đề nghiêm trọng như quá nhiệt, hỏng hóc các bộ phận bên trong. Cùng Hùng Phan tìm hiểu cách thay nhớt hộp số xe tải qua bài viết sau nhé!

Vì sao cần thay nhớt hộp số xe tải?

Nhớt hộp số có tác dụng bôi trơn các bánh răng, trục và các bộ phận bên trong hộp số, giảm ma sát và mài mòn. Khi nhớt bị cũ hoặc bị bẩn, khả năng bôi trơn sẽ giảm, dẫn đến nguy cơ quá nhiệt, hỏng hóc các bộ phận trong hộp số, thậm chí gây ra sự cố nghiêm trọng. Thay nhớt hộp số định kỳ còn giúp loại bỏ cặn bẩn và giữ cho hộp số hoạt động mượt mà, giảm thiểu tiếng ồn và tiết kiệm nhiên liệu.

Những dấu hiệu cần thay nhớt hộp số xe tải

Việc thay nhớt hộp số xe tải đúng thời gian không chỉ giúp bảo vệ các bộ phận bên trong mà còn duy trì hiệu suất vận hành của xe. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy bạn cần thay nhớt hộp số xe tải:

Tiếng ồn lạ khi chuyển số
Nếu nghe thấy tiếng rít, kêu rắc hoặc các tiếng động lạ khi thay số, đó có thể là dấu hiệu nhớt hộp số đã bị cạn hoặc cũ, không còn đủ khả năng bôi trơn các bánh răng và trục.

Khó khăn khi chuyển số
Nếu việc chuyển số trở nên khó khăn, giật cục hoặc không mượt mà như trước, có thể là do nhớt hộp số bị đặc quánh, mất khả năng bôi trơn hiệu quả, gây ma sát và làm giảm khả năng thay số trơn tru.

Hộp số nóng bất thường
Khi nhớt hộp số cũ hoặc thiếu, khả năng làm mát của hộp số giảm, dẫn đến việc hộp số bị quá nhiệt. Nếu bạn cảm thấy hộp số nóng bất thường trong khi xe đang hoạt động, đây là dấu hiệu rõ ràng rằng nhớt cần được thay.

Mùi khét hoặc khói
Mùi khét hoặc khói bốc lên từ khu vực hộp số có thể do nhớt bị phân hủy và cháy do nhiệt độ quá cao. Đây là một dấu hiệu nghiêm trọng cho thấy hộp số đang gặp vấn đề và cần thay nhớt ngay lập tức để tránh hỏng hóc nặng.

Màu sắc và độ nhớt của dầu hộp số thay đổi
Nhớt hộp số thường có màu đỏ hoặc nâu nhạt khi mới thay. Nếu bạn kiểm tra nhớt và thấy nó chuyển sang màu đen hoặc có mùi khét, điều này cho thấy dầu đã bị nhiễm bẩn và cần được thay thế. Đồng thời, nếu dầu trở nên quá loãng hoặc đặc quánh, có thể do dầu đã bị phân hủy hoặc bị thiếu, gây ảnh hưởng đến hoạt động của hộp số.

Có vết rò rỉ dầu
Nếu bạn phát hiện có vết rò rỉ dầu từ khu vực hộp số, điều này có thể cho thấy nhớt hộp số bị mất dần, gây ảnh hưởng đến khả năng bôi trơn và làm mát hệ thống. 

Cách kiểm tra nhớt của hộp số xe tải

Kiểm tra nhớt hộp số xe tải định kỳ là việc cần thiết để đảm bảo hộp số hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ của hệ thống truyền động.

Chuẩn bị dụng cụ: Bạn cần khăn sạch, đèn pin và que thăm dầu (nếu có). Đảm bảo xe đỗ trên mặt phẳng và động cơ đã nguội.

Xác định vị trí que thăm dầu: Thông thường, que thăm dầu hộp số nằm gần động cơ hoặc dưới xe. 

Kiểm tra mức dầu: Rút que thăm dầu, lau sạch, rồi gắn lại và rút ra để kiểm tra mức nhớt. Mức nhớt lý tưởng là nằm trong khoảng vạch “min” và “max”. Nếu thấp hơn vạch “min”, cần thêm dầu.

Kiểm tra màu sắc và tình trạng dầu: Nhớt mới có màu đỏ hoặc nâu sáng. Nếu dầu đen hoặc có mùi khét, đó là dấu hiệu cần thay nhớt. Ngoài ra, nếu bạn cảm thấy nhớt có mùi khét hoặc có các cặn bẩn lắng đọng trên que thăm dầu, đó là dấu hiệu cần phải thay nhớt hộp số.

Kiểm tra độ nhớt: Lấy một ít dầu từ que thăm dầu và kiểm tra độ nhớt. Nhớt quá loãng hoặc đặc đều cần thay mới.

Kiểm tra rò rỉ: Kiểm tra hộp số có bị rò rỉ dầu không. 

Lắp lại que thăm dầu: Sau khi kiểm tra, lắp lại que thăm dầu và đảm bảo không có rò rỉ.

Cách thay nhớt hộp số xe tải

Việc thay nhớt hộp số xe tải định kỳ là một bước quan trọng giúp bảo vệ hộp số, duy trì hiệu suất hoạt động của xe và kéo dài tuổi thọ của hệ thống truyền động. Dưới đây là các bước chi tiết để thay nhớt hộp số xe tải một cách chính xác:

Bước 1 – Chuẩn bị dụng cụ

Trước khi bắt tay vào việc thay nhớt, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ cần thiết như sau:

• Nhớt hộp số mới: Chọn đúng loại dầu nhớt phù hợp với dòng xe tải của bạn. Các loại nhớt này có thể có đặc tính khác nhau (thí dụ: dầu đa cấp hoặc đơn cấp).
• Bộ dụng cụ tháo ốc: Để tháo và vặn ốc, bạn cần chuẩn bị một bộ dụng cụ cơ bản như cờ lê, tua vít, và các dụng cụ chuyên dụng.
• Cốc hoặc thùng chứa dầu cũ: Cần chuẩn bị một vật dụng để chứa dầu nhớt cũ khi xả ra.
• Phễu: Phễu giúp đổ dầu nhớt mới vào hộp số mà không bị rơi vãi.
• Khăn sạch: Để lau chùi các bộ phận và loại bỏ dầu nhớt thừa.
• Găng tay và kính bảo hộ: Đảm bảo an toàn khi làm việc với dầu nhớt và các bộ phận nóng của hộp số.

Bước 2 – Kiểm tra mức dầu

Trước khi thay nhớt, bạn cần kiểm tra mức dầu hiện tại trong hộp số. Sử dụng que thăm dầu để kiểm tra mức nhớt và xác định tình trạng của nhớt hiện tại. Nếu mức nhớt thấp hoặc dầu đã bị cạn, bạn cần thay mới. Điều này cũng giúp bạn xác định liệu có bất kỳ vấn đề nào về hệ thống hộp số (như rò rỉ nhớt) hay không.

Bước 3 – Kiểm tra chất lượng dầu, nhớt

Trước khi tiến hành thay nhớt, kiểm tra màu sắc và chất lượng của dầu. Nhớt cũ có thể chuyển màu từ đỏ sang đen hoặc nâu sẫm khi đã bị bẩn hoặc bị nhiễm tạp chất. Nếu dầu có mùi khét, có thể hộp số đã bị quá nhiệt hoặc sử dụng lâu ngày mà không thay dầu, điều này có thể gây hư hỏng cho các bộ phận của hộp số. Dầu nhớt quá loãng cũng có thể làm giảm hiệu quả bôi trơn, trong khi dầu quá đặc có thể làm động cơ và hộp số hoạt động không hiệu quả.

Bước 4 – Xả dầu nhớt cũ và thay mới 

Xả dầu: Sau khi kiểm tra xong, tìm vị trí ốc xả dầu hộp số. Vị trí này thường nằm ở phần dưới hộp số. Sử dụng cờ lê mở ốc xả và để dầu nhớt cũ chảy vào thùng chứa. Bạn nên để dầu chảy ra hoàn toàn để không còn dầu cũ trong hệ thống.

Vệ sinh khu vực xả dầu: Sau khi xả xong, dùng khăn sạch lau quanh khu vực xả dầu và các bộ phận xung quanh để loại bỏ dầu cũ và các tạp chất có thể bám lại. Điều này giúp tránh tình trạng tắc nghẽn hoặc nhiễm bẩn khi đổ dầu mới vào.

Lắp lại ốc xả: Sau khi dầu đã chảy hết, vặn chặt ốc xả lại để ngừng rò rỉ dầu.

Đổ dầu nhớt mới: Sử dụng phễu để đổ dầu nhớt mới vào hộp số. Chú ý đổ từ từ và kiểm tra mức dầu qua que thăm để không bị tràn hoặc thiếu dầu.

Bước 5 – Vận hành xe để kiểm tra 

Sau khi đã thay dầu xong, khởi động lại xe tải và để động cơ chạy một vài phút. Di chuyển xe một quãng ngắn để dầu nhớt được phân phối đều trong hệ thống hộp số. Sau khi xe đã dừng lại, sử dụng que thăm dầu để kiểm tra lại mức dầu. Nếu mức dầu không đủ, bạn có thể bổ sung thêm dầu cho đến khi đạt mức tối ưu.

Khi xe vận hành ổn định và không có dấu hiệu bất thường (như tiếng ồn lạ từ hộp số hoặc rung lắc), điều này cho thấy bạn đã thay nhớt thành công và đúng cách.

Nhớt hộp số xe tải bao lâu thì nên thay?

Mỗi hãng xe đều có khuyến cáo riêng về chu kỳ thay nhớt hộp số dựa trên đặc điểm kỹ thuật và thiết kế của từng dòng xe. Thông thường, với xe tải, các nhà sản xuất khuyên bạn thay nhớt hộp số định kỳ từ 30.000 đến 60.000 km hoặc sau khoảng 2-3 năm sử dụng, tùy theo điều kiện vận hành. 

Một số xe tải cỡ lớn, đặc biệt là xe tải nặng, có thể yêu cầu thay dầu sớm hơn, thậm chí là sau 20.000 km nếu xe vận hành trong điều kiện khắc nghiệt như leo dốc, tải nặng hoặc điều kiện đường xá xấu.

Ngoài ra nhớt hộp số bạn sử dụng cũng ảnh hưởng đến thời gian thay dầu. Các loại nhớt tổng hợp (synthetic) thường có tuổi thọ cao hơn so với nhớt thông thường, có thể kéo dài chu kỳ thay nhớt lên đến 80.000 km trong khi nhớt thông thường chỉ có thể sử dụng tối đa 30.000 – 40.000 km.

Những lưu ý quan trọng khi thay nhớt hộp số cho xe tải

Thay nhớt hộp số đúng cách không chỉ giúp xe tải vận hành ổn định mà còn kéo dài tuổi thọ của hệ thống truyền động. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi thay nhớt hộp số:

Chọn đúng loại nhớt

Lựa chọn loại nhớt phù hợp với xe và hộp số (số sàn hoặc tự động). Dầu nhớt cho hộp số tay có độ nhớt cao, còn hộp số tự động cần nhớt ATF với tính chất đặc biệt.

Thay nhớt đúng chu kỳ

Thay nhớt hộp số theo đúng chu kỳ, thường từ 30.000 km đến 60.000 km, tùy thuộc vào điều kiện vận hành của xe.

Kiểm tra bộ lọc và làm sạch

Trước khi thay nhớt, kiểm tra bộ lọc và làm sạch các bộ phận như ống dẫn nhớt để đảm bảo hiệu quả bôi trơn.

Kiểm tra nhớt thường xuyên

Mức dầu nhớt quá thấp có thể gây hư hỏng hộp số. Kiểm tra định kỳ mức nhớt và bổ sung khi cần thiết.

Đảm bảo xả hết nhớt cũ

Hãy xả hết nhớt cũ và không để lại tạp chất. Nếu còn sót nhớt cũ trong hệ thống, nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng nhớt mới.

Vận hành kiểm tra hiệu suất

Sau khi thay nhớt, chạy thử xe để kiểm tra xem hộp số có hoạt động mượt mà không gặp vấn đề khi chuyển số.

Chọn trung tâm bảo dưỡng uy tín

Chọn các trung tâm bảo dưỡng uy tínvà sử dụng nhớt chính hãng để đảm bảo chất lượng và hiệu quả thay nhớt.

Không sử dụng nhớt cũ

Nhớt cũ đã bị oxy hóa sẽ mất khả năng bôi trơn và có thể làm hỏng hộp số, vì vậy không nên tái sử dụng nhớt cũ.

Kết luận

Qua những chia sẻ trên, có thể thấy việc thay nhớt hộp số cho xe tải không chỉ giúp bảo vệ các bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động mà còn đảm bảo hiệu suất vận hành ổn định, kéo dài tuổi thọ của xe và tiết kiệm chi phí sửa chữa. Việc kiểm tra định kỳ và thay nhớt đúng thời gian là điều cần thiết để tránh những sự cố không mong muốn và giúp xe hoạt động mượt mà hơn.